Het domein Gezondheid en Welzijn

Op het gebied van gezondheid en welzijn zijn er maatschappelijk grote uitdagingen:

  • Hoe realiseer je een inclusieve en gezonde samenleving?
  • Hoe verminder je sociale en economische ongelijkheid?
  • Hoe verminder je gezondheidsverschillen tussen burgers onderling?

Daarnaast hebben beide domeinen ook nog eens hun eigen uitdagingen. Zo zien we in het domein gezondheid in de nabije toekomst het aantal 80-plussers bijna verdubbelen, het aantal mensen met meerdere chronische aandoeningen stijgen en de kosten van de zorg snel oplopen. In het domein welzijn zijn het bijvoorbeeld buurten met een hoge concentratie van mensen zonder werk, met veel psychosociale problemen en levend in armoede en in toenemende mate een stapeling van problemen in het leven van mensen in een kwetsbare positie op het gebied van werken, wonen, leren en ontwik­kelen, gezondheid en samenleven.

Complicerende factoren zijn dat beide domeinen moeten opereren in een krappe arbeidsmarkt en dat het handelen van professionals wordt beïnvloed door snel veranderende morele, ethische, politieke en juridische contexten. Professionals handelen in complexe situaties, waar oplossingen niet meteen voor de hand liggen of soms niet mogelijk zijn zonder ergens schade te berok­kenen (wicked problems), maar waar wel gehandeld dient te worden. Een voorbeeld is uithuisplaatsing van kinderen, waarbij verschillende belangen botsen, of het ontwerpen, implementeren en ecologisch valideren en evalueren van een preventieprogramma, inclusief bekostiging, voor eenzame ouderen met obesitas. Deze vraagstukken vragen om een integrale aanpak en goede samenwerking tussen profes­sionals en organisaties.

Bij al deze uitdagingen zijn de domeinen van gezondheid en welzijn nauw met elkaar verweven. Gezondheidsproblemen en welzijnsproblemen beïnvloeden elkaar namelijk over en weer. Het is de voornaamste reden waarom er gekozen is voor een gezamenlijke PD Gezondheid en Welzijn. Alleen door een bundeling van krachten kan er gewerkt worden aan het verder ontwikkelen van een integrale (en ook op preventie gerichte) aanpak, die noodzakelijk is om werkelijke innovaties te be­werkstelligen in de dienstverlening aan burgers en samenleving.

De uitdagingen vragen ook om een nieuw soort professionals. Er zijn professionals nodig die in­tegraal en interdisciplinair kunnen samenwerken met andere professionals/organisaties, en ook met burgers en het bedrijfsleven. Deze professionals integreren diverse methoden en middelen, waaronder technologie en digitalisering, in hun handelen en dragen bij aan de ontwik­keling ervan. Dit vraagt niet alleen om specifieke beroepscompetenties, maar ook om generieke competenties zoals flexibiliteit en aanpassingsvermogen. Het vraagt van professionals dat ze een kritisch-reflectieve beroepshouding ontwikkelen, gegeven de voortdurende veranderingen in de samenleving en binnen een dynamisch, complex systeem van gezondheid, zorg en welzijn.

Professional doctorate voor Gezondheid en Welzijn is een initiatief van: